donderdag 12 juli 2012

Peregrinos en casa... Hola!

Wandelen al peinzend...


Het is waar wat ervan gezegd wordt: de camino doet iets met een mens. Het is een leraar. Eén die je - onder veel andere dingen - terugbrengt naar wat essentieel is en daardoor de verhoudingen in je hoofd herstelt. 'Le Chemin' is niet echt te definiëren en pelgrims doen het ook niet. Voor tal van wondere gebeurtenissen is er die éne algemene en afdoende verklaring: C'est le chemin... 

Terug thuis na 116 dagen hoed ik me om een definitie van de camino te geven. 'De' camino is niet te vangen in een omschrijving of definitie. Het is zoveel meer dan dat, omdat zoveel aspecten van 'mens zijn' aangesproken worden. De rijkdom ervan is op verschillende gebieden immens. Daarom sluit ik me volledig aan bij de vele duizenden pelgrims die me vooraf gingen: C'est le chemin..., Het is de camino... !

Voor mijzelf die van thuis vertrok, bestond de camino in feite uit drie delen elk met een andere eigenheid, een ander accent en andere lessen.

Het eerste deel was de weg van thuis tot Le Puy-en-Velay, waar één van de historische routes begint. In dit eerste deel ben je alleen, soms écht alleen. De vele uren alleen stappen, brengen je ook op plaatsen in je hoofd die je sinds lang niet meer bezocht hebt of niet meer wilde bezoeken. Soms is het ook ondergedompeld worden in onzekerheid omdat je de weg bent kwijt geraakt of een slaapplaats moet vinden terwijl het steeds later wordt. Evengoed is het soms lichte euforie wanneer je door de prachtige landschappen wandelt en je je bevoorrechte positie gaat beseffen. Het is ook de weg van heel intense contacten waar je, vanuit een bepaalde kwetsbaarheid, afhankelijk bent van de goedheid en hulpvaardigheid van anderen die je graag en dankbaar aanvaardt. De weg waar een beetje respect en dankbaarheid deuren opent die anders gesloten blijven. Daar leert 'Le Chemin' je vertrouwen te hebben in het geheel en vele keren sta je er versteld van hoe oplossingen zich aandienen. Tot je er een patroon begint in te zien... Het is het moment waar het bewustzijn een antwoord ziet waar het dit vroeger niet zag en misschien is dit wel één van de sterkste punten van de hele camino. Het is de camino als leraar. Ook van andere thuisvertrekkende pelgrims hoorde ik meerdere keren de verwondering over het feit dat zich steeds uiteindelijk een oplossing aanbiedt op momenten waar het moeilijk wordt. Maar het is véél meer dan dat...

In het tweede deel is het anders. Het is het deel waar ik op de Via Podiensis, de oudste historische 'echte' compostelaroute liep, voorzien van accomodaties en met heel wat pelgrims. Daar is omgaan en rekening houden met andere pelgrims een belangrijke factor die daarvoor afwezig was. Je maakt er deel uit van een aantal mensen die zelfstandig toch dezelfde weg en richting uitgaan en 'bewegen' in één gedachte zonder dat die gedachte concreet geformuleerd is. Daar heb ik me verwonderd over de algemene tolerantie die er aanwezig was onder de pelgrims en hoe 'Le Chemin' zichzelf en de pelgrims organiseerde. Het is ook het deel waar de georganiseerde religie zich aandient in kathedralen en kerken die gebouwd werden in lang vervlogen tijden. Zich moeizaam  vastklampend aan een verleden. In contrast met de menselijke rijkdom in het eerste deel noem ik het nog steeds 'de armoede van de kathedralen'. Veel goud, weinig rijkdom. Exterieure aanbidding die soms dicht bij een waan staat en dikwijls geen voldoening biedt. Duizenden zoekende pelgrims passeren er die als zand tussen de vingers van priesters met goede bedoelingen glijden. Je vindt ze terug langs de weg een steen achterlatend bij ieder kruisbeeld of met twee stukjes hout een kruis vastklemmend in de afrasteringen langs de weg. Soms vind je afrasteringen met honderden kruisen doorgeweven. Zonder meer een expressie van iets dat niet dood, maar levend is. Maar ook een expressie van de eenzaamheid, van een roep in de woestijn. Een zoeken naar antwoorden die de georganiseerde religie niet kan, niet wil of niet durft geven. Wie kijkt, ziet dat de kern leeft, maar dat het jasje tot op de draad versleten en aan totale vernieuwing toe is. Toch blijven de vele kerken oorden van verinnerlijking en nodigen ze nog steeds uit tot contemplatie over wat de mens overstijgt of over wat hem op een dieper niveau beroert. De honderden kruisen langs de weg, dikwijls ook honderden jaren oud, doen hetzelfde terwijl je ze passeert.
Het tweede deel is ook het deel waar je op weg gaat met anderen in een context die sterk gelijklopend is zonder de vele storende maatschappelijke invloeden. Er is heel weinig externe informatie die je verplicht in een duale werkelijkheid te geloven. Minder 'oordeel' over van alles en nog wat. Meer ruimte dus om te ontmoeten binnen datgene wat mensen werkelijk beroert. Het is ook het deel waarvan ik tegen Nele zei dat het 'ego' zijn meester gevonden had. Mensen beginnen er te zien dat zijzelf en 'de ander' niet echt anders zijn binnen de context van het essentiële.
Maar het is natuurlijk veel meer dan dat...

Vanaf de grens met Spanje - de camino Francés - wordt het nog anders. Daar bewoog ik binnen een stroom van vele nationaliteiten en groepjes en naar buiten toe maakte de Spaanse taal- en cultuurbarrière de toegankelijkheid een stuk moeilijker. De goede intenties van de stroom individuen zijn zonder meer voelbaar. In Spanje blijf je altijd in de status van een gast en meestal wordt je gewoon als één van de vele bezoekers ervaren door de Spanjaarden. Je wordt er ook dikwijls als commerciële opportuniteit beschouwd. Heel begrijpelijk, maar iets waar je als pelgrim niet op staat te wachten. Toch gebeuren er kleine wonderen als je de moeite opbrengt om mensen werkelijk te bereiken ondanks enige obstakels. Ik heb er onder andere geleerd dat bij allen, welke nationaliteit ze ook hebben, het culturele keurslijf net zo hard spant als bij ons en dat zonder uitzondering de onvermoede xenofobie smelt als sneeuw voor de zon als je voor even bereid bent voorbij te gaan aan dit keurslijf. Op de camino vraagt het heel weinig om begrip op te brengen voor een ander en hem of haar te herkennen als iemand op zijn of haar weg, zijn of haar camino...
Maar het is zoveel meer dan dat omdat wat ons werkelijk raakt heel dikwijls niet uit te leggen is in woorden.

Het komt me voor dat er zoveel wegen naar Compostela zijn als mensen die er aan deelnemen terwijl de camino toch dezelfde is.Voor mij is het duidelijk dat de camino heel dikwijls fungeert en dus corrigeert als een spiegel. Die spiegel toont veel en is meer helder omdat alles tegen de achtergrond van het essentiële geplaatst is. Eén van mijn algemene overtuigingen op het eind is dat het potentieel in 'de' mensen overvloedig aanwezig gebleven is om alles, wanneer ook, positief te veranderen indien we het willen. Dat niets verloren is. Dat onze innerlijke natuur wanneer ze de kans krijgt automatisch uit zichzelf positief organiseert en het bewustzijn verrijkt. Dat een groep mensen als één lichaam kan bewegen zonder de individualiteit te verminderen of te verliezen, maar ze juist te verrijken.

Op 'mijn camino' was het ook onvermijdelijk om veel af te toetsen tegen de achtergrond van de bijnadoodervaring. De bijnadoodervaring is een wondere gebeurtenis die een niet gering aantal mensen over de grenzen van cultuur, religie of nationaliteit heen meemaakten. Daarom is deze groep mensen representatief voor gedachten en ideeën die iedereen aanbelangen. Het zijn stuk voor stuk mensen die - voorbij de adem - héél nabij de dood zijn geweest. Ze zijn daarbij naar een gebied in de menselijke geest gegaan waar het essentiële, de kern, steeds belangrijker en duidelijker werd naarmate ze dichter bij het punt van 'no return' kwamen. Het punt waar we allemaal ooit naartoe gaan. Allen hebben ze daarover in essentie dezelfde boodschap te vertellen. Ze hebben een eeuwenoud verhaal, maar zijn dikwijls niet zomaar in staat het vorm te laten aannemen in woorden omdat tussen het beleven en de interpretatie via woorden een lange afstand ligt. Het was onder andere mijn bedoeling ook daarover een visie of standpunt te horen van medepelgrims en geestelijken.

Een beetje verplicht aan de mensen die van in het begin via de blog mee op stap gingen zijn jullie natuurlijk ook altijd van harte welkom om verder te praten.

Ondertussen dank aan allen voor de steun, het meeleven, het mee op stap gaan.

Vooral dank aan die fascinerende vrouw van mij die met kwaliteiten waarvan ik enkel kan dromen dit hele verhaal vorm liet krijgen, niet alleen via de blog maar ook thuis. Dank aan die twee toffe gasten van kinderen die met hun mama een team vormden.

Aan allen... Buen Camino !

Hugo


2 opmerkingen:

  1. richelle_kramer@hotmail.com4 januari 2014 om 22:13

    Hallo Hugo
    Ik heb uw blog gelezen en ik zou u graag een persoonlijke vraag willen stellen, is het mogelijk om uw e-mailadres te krijgen?
    Met vriendelijke groeten
    Richelle

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Het is nu bijna 10 jaar geleden dat we mekaar ontmoetten en elk onze Camino van thuis uit gestapt hebben. Bij het herlezen van je blog ben ik weer "wekenlang onderweg geweest" en heb ik vele dingen opnieuw beleefd op mijn manier. Maar heel veel ervaringen zijn volledig gelijk lopend. Ik vond het heel fijn om je te hebben leren kennen in Reims en daarna nog eens te ontmoeten in Palas de Rei, zoveel maanden later op de Weg en nog een derde keer bijna tussen Muxia en Finisterre. Ik hoop dat alles nog prima gaat in jullie mooie gezin.
    Ik moet eerlijk bekennen dat zelfs nu na al die jaren de Camino mij nog steeds niet heeft losgelaten, en ik ben bijna zeker dat dit bij jou ook het geval zal zijn...
    Pelgrimsgroeten van Mark Dejongh
    Sint-Gillis-Waas 22 oktober 2021

    BeantwoordenVerwijderen